Niemiecka polityka jest prosta

 Mam sąsiada. Każdy jakiegoś ma. Ale ten akurat jest Niemcem, co tak zwykle oznacza, że przy okazji jest kulturalnym i cywilizowanym człowiekiem. I w tym przypadku też tak jest. Ale przy okazji rozmowy o sytuacji wojennej i zachowania niemieckiego rządu, on stwierdził że już nie rozumie niemieckiej polityki. Zastanowiłem się chwilę nad tym i doszedłem do wniosku, że to jest w sumie dziwne, bo obecna niemiecka polityka w sprawie Ukrainy (i wszystkiego z tym się łączącego) jest zupełnie konsekwentna i taka sama jak zawsze. Której co prawda można nie rozumieć, ale nie oznacza że cokolwiek się zmieniło względem zwykłego zachowania niemieckich elit politycznych.

Otóż od 24 lutego niemiecki rząd kolejno: drastycznie zwiększył wydatki zbrojeniowe, ale w taki sposób, aby możliwie wcale nie pomóc Ukrainie. Następnie ściemniał udając pomoc. Potem usiłował być mediatorem, ale został szybko posłany na drzewo. Gdzieś po drodze nie wydawał zgód na przekazanie przez inne państwa dawnego niemieckiego sprzętu wojskowego, a cały czas rozpowiadał kocopały o wielkiej pomocy oraz jakoby astronomicznych żądaniach Polski i innych krajów w sprawie zastąpienia poradzieckiego sprzętu wysłanego na Ukrainę.

A na końcu i tak ich Gazprom odłączył

W skrócie- Obecny rząd udowodnił że jest niewiarygodnym sojusznikiem, niewiarygodnym dostawcą sprzętu wojskowego, rozwścieczył do czerwoności właściwie wszystkie rządy i społeczeństwa  byłego bloku radzieckiego i zmarnował kapitał polityczny jaki tam miał. A tam gdzie częścią sporu politycznego jest relacja z Niemcami (jak w Polsce) to jeszcze utopił swoich sojuszników. I na koniec zostali bez gazu. I do tego są np. winni poważną przysługę Polsce za dostawy ropy.

Wisienką na torcie jest zadawane gdzieniegdzie pytanie- czy to jest tylko głupota czy jednak niezaleczona miłość do nazizmu? Bo np. tenże mój sąsiad, który tej polityki nie rozumie, dość mocno nie znosi nazistów. Np. do tego stopnia, że decydując o pewnej prestiżowej inwestycji międzynarodowej skreślił z listy Chile, bo jest tam zbyt wielu nazistów. 

Czy z punktu widzenia niemieckiego interesu narodowego dało się tą sprawę rozegrać gorzej? 

Być może, ale byłoby to trudne i prawdę mówiąc nie wiem jak bardziej można to było bardziej spieprzyć. Bo nawet nie możemy mówić o interesach. Jeśli spojrzymy na całe to rozegranie sprawy z punktu wiedzenia przemysłu, to niemiecka zbrojeniówka będzie mieć teraz sporo pod górę. Jak się okazało, że kupioną stamtąd broń niekoniecznie da się przekazać wspólnemu sojusznikowi dla potrzeb własnej obrony, to taka broń automatycznie staje się mniej warta. W imię taniej energii popsuli relacje dookoła, a energii i tak nie ma. Serio- czy można było tu cokolwiek zrobić gorzej? Jeśli, to naprawdę nie wiem gdzie.

OK, mamy jednostkową sprawę. Kompletnie absurdalnej i pozbawionej sensu polityki. Przecież to dokładnie to co powiedział mój sąsiad- że nie rozumie. Być może Schotlz jest jak Schroeder- najemnikiem Kremla i sprawa załatwiona. Wszystko się zgadza, prawda?

No właśnie nie tak wszystko się zgadza. Bo chociaż było to najgorsze wyjście z możliwych, to było to absolutnie zwyczajne i standardowe postępowanie niemieckich elit politycznych. 

Serio. Tak szybko przejrzałem historię Niemiec od zjednoczenia. Nie tego z 1990, tego z 1871 roku. Łatwo zobaczyć, że od tego czasu terytorium Niemiec zmniejszyło się prawie o połowę, możliwości utrzymania przemysłu i populacji podobnie. Mało kto na to tak patrzy, bo to wciąż wielkie i bogate państwo. Ale relatywnie do reszty Europy i świata znacznie, znacznie mniejsze i biedniejsze niż w 1871 roku. Jak to się stało? Szczegóły wszyscy znamy, ale było w tym coś tragicznie konsekwentnego. Spojrzałem na kolejne rzeczy, kolejne wydarzenia tychże 150 lat, i kolejne decyzje Niemiec jako kraju, te mające międzynarodowe konsekwencje. I mogę postawić tezę, że w praktycznie każdym przypadku ze wszystkich możliwych rozwiązań wybierano nawet nie najgorsze. Najgorsze wybierano tylko wtedy, kiedy było katastrofalnie złe. Jeśli katastrofalnie złej opcji nie było, to niemieccy politycy wspólnie ze społeczeństwem potrafili ją wymyślić i z uporem i konsekwencją starannie zrealizować. 

Jeśli komuś się wydaje, że to tylko kwestia wojen światowych to nie. Były całe, długie procesy, które do nich prowadziły. Podobnie jak współczesne uzależnianie się Niemiec od radzieckich/rosyjskich surowców energetycznych było istotnym powodem rosyjskiej pewności co do europejskiej bierności przy inwazji na Ukrainę. Tak samo wcześniejsza polityka, już od lat 70-tych XIX w. wpędzała Niemcy w kanał, który skończył się katastrofalną przegraną w I wojnie światowej, a następnie powtórką 20 lat później. 

W takim razie zacznijmy od początku- zjednoczone Niemcy były gigantycznym krajem, z wieloma ośrodkami przemysłowymi, nowoczesnym rolnictwem i nieprzebranymi zasobami energii, w jedynej ówcześnie używanej przemysłowo postaci, czyli węgla kamiennego. 

Ale już wtedy było wiadome, że populacji przybywa szybciej niż produktywności gleb i dla przetrwania i prosperowania po prostu potrzeba wejść w międzynarodowy podział pracy jako państwo przemysłowe- eksportować wysoko przetworzone towary, importować surowce i żywność. Pod koniec XIX w przybrało to postać masowego importu nawozów, czyli guana, ale i surowców które nagle zyskały znaczenie, jak guma, ropa naftowa i podobne.  Problem polegał na tym, że w świecie końca XIX w. nie bardzo było jak i z kim handlować, bo świat podzielił się na bloki składające się z metropolii i kolonii, połączonych wspólnym systemem celnym i walutowym, a handel pomiędzy nimi był niewielki i kosztowny. 

A skąd się wziął taki system?- otóż pewien szemrany typ był akurat królem Belgii i wykorzystując niezłą pozycję i ogólną nietykalność wpadł na pomysł ostatecznego przekrętu- mianowicie prywatnie zajął cały basen Konga. Nie bardzo wiadomo było co z tym zrobić, więc zwołano konferencję międzynarodową. W Berlinie. Gdzie gospodarze byli oczywiście tylko częścią głosu, ale ostatecznie byli gospodarzami, premierem był jeszcze Bismarck, szanowany i doświadczony mąż stanu, więc mogli to rozegrać na różne sposoby. I rozegrali.... Leopold dostał Kongo prywatnie na własność, a ustalone reguły podziału reszty Afryki (i "niecywilizowanego" świata) zadziałały w taki sposób, że praktycznie całość podzieliły między siebie Wielka Brytanie i Francja. Odcinając Niemcy od potencjalnych źródeł surowców i rynków. 

Innym wyczynem Bismarcka był traktat berliński w którym zmuszono Bułgarię i Rosję do zaakceptowania gorszego dla siebie wyniku wojny z Osmanami, niż sami Turcy na to się wcześniej zgodzili.  

Gdzieś w tych okolicach Bismarck został zdymisjonowany i cesarz osobiście podjął decyzję o budowie floty pełnomorskiej, dla uzyskania prestiżu międzynarodowego i kolonii. A że świat już został podzielony i miejsca na nowe kolonie nie było, to spotkało się to z natychmiastową podejrzliwością Wielkiej Brytanii. W ten sposób do dyszącej rewanżyzmem Francji dołożyli sobie, czystą własną głupotą, jeszcze Rosję i UK. Wojna światowa wybuchła dopiero 20 lat później, ale jej wynik był już przesądzony.

A w międzyczasie wyszła na jaw skala ludobójstwa w Kongu i co prawda nikt wśród winnych nie podejrzewał Niemiec, ale traktat to umożliwiający był wynegocjowany i podpisany w Berlinie, co by dawało w mniejszym lub większym stopniu udział w 4 masowych ludobójstwach ery przemysłowej (w Armenii służyli jako doradcy i transferowali know-how i doświadczenia z Namibii).

Dalsza część historii jest znana, efektem jest trwała utrata prawie połowy terytorium, wieloletnie ograniczenia suwerenności i społeczeństwo trwale straumatyzowane własnym okrucieństwem. To nie był efekt żadnego przypadku. To był wieloletni cykl ciągłych, absurdalnie złych decyzji. 

I przypomnę że dziś ten kraj też jest całkowicie uzależniony od eksportu przemysłowego i importu żywności i surowców. Ale dziś panuje międzynarodowy system wolnego handlu trzymający się na amerykańskiej pałce. Jak jej zabraknie, to skończy się wolna jazda i dostęp do handlu będą mieli ci, co będą mogli zapewnić bezpieczeństwo tego handlu. Sabotowanie własnego przemysłu zbrojeniowego oraz jednocześnie brak pomocy dla realizacji interesów USA jest najgłupszym co się da zrobić w tej sytuacji. Ta..., najgłupszym. To jeszcze zobaczymy.... Przyjdzie nowy kanclerz i nam wszystkim powie "potrzymajcie mi piwo...".