Egipt cz. 2

Przy okazji- już po napisaniu poprzedniego wpisu znalazłem informacje o polityce właśnie obalonego prezydenta. Już w tym roku planował zwiększyć udział krajowego zboża w konsumpcji do 60%. Tu mała dygresja- z kontekstu zrozumiałem, że całość pszenicy jest skupowana przez państwo, i następnie w mieszance z importowanym sprzedawana młynom, które dalej sprzedają po ustalonej, państwowej i bardzo niskiej cenie. Bardzo podobnie ma się sytuacja z paliwami.

Wszystko było w miarę w porządku, dopóki zboże i ropa były po pierwsze tanie, a po drugie krajowa produkcja była w miarę wystarczająca. Ten sam problem, który jest ze zbożem jest także z paliwami. Obecnie już były rząd próbował także nieco rozwiązać problem paliwa- wprowadzając kartki (a konkretnie kartę elektroniczną- w końcu świat idzie do przodu...) Z limitem rocznym zakupu subsydiowanego paliwa- 1800 l, ale tylko dla samochodów poniżej 1600 cm pojemności- jeśli kogoś to interesuje. Rząd jak wiadomo, jest już były, więc pewnie nic z tego nie wyjdzie, a buce w mundurach, zrobią tyle co potrafią buce w mundurach- pokazali nie tylko w Polsce i Argentynie... Parę osób zamordują, parę wsadzą do więzień, zrujnują gospodarkę do cna i będą się chwalić jakie to wprowadzili „bezpieczeństwo”. Czyli zapewne będą mieć odpowiednik lat 80-tych w Polsce, aż się wszystko kompletnie nie zawali.

Ale nie o tym. Trochę się zastanowiłem, policzyłem i teoretycznie się da. Przyjmijmy prosty schemat- uprawy półpustynne- oliwki, daktyle i cytrusy. Inne uprawy na gruntach nawadnianych odsalaną wodą są moim zdaniem absurdem (jeszcze są agawy, ale mało znane w tym rejonie).

Dalej- najprostsza i najtańsza technologia nie używająca paliw kopalnych to destylacja przy użyciu próżniowych kolektorów słonecznych (klasyczne chyba nie są w stanie osiągać wystarczających temperatur). Minimalna ilość wody dla jakiejkolwiek uprawy to 300-400 mm rocznie, choć faktycznie dla sensowych i w miarę pewnych zbiorów w takim klimacie 2-3 krotnie więcej. Próżniowy kolektor słoneczny ma sprawność rzędu 80% (oczywiście, ze względu na odstępy pomiędzy rurami faktycznie mniejszą, ale to można pominąć). Dla uproszczenia pominę garść przeliczeń, które zrobiłem i podam wynik- z każdego metra kwadratowego kolektorów można uzyskać w tani inwestycyjne sposób 5 litrów wody dziennie, średniorocznie w usłonecznieniu Egiptu. Nie ma tu dużego znaczenia, czy parę z destylacji użyje się w maszynach/turbinach parowych do napędu pomp, czy skorzysta z fotowoltaiki.

Wielkość inwestycji- przy szacunkowej cenie 200$ za metr kwadratowy paneli (taką znalazłem na ebay- chyba ją przyjmijmy) potrzeba w przybliżeniu 1/3 powierzchni paneli do powierzchni nawadnianej, czyli 66 $ na hektar, dodajmy do tego dwukrotnie więcej na koszty pomp, systemu irygacji, sterowania, itp., wychodzi 200$ inwestycji na m2, czyli 2.000.000 $ na hektar. Kwota obłędna patrząc na dzisiejsze ceny ziemi rolnej gdziekolwiek. Czyli od strony czysto ekonomicznej, neoliberalnej, itd.- bez sensu. Patrząc od strony samowystarczalności narodu to oczywiście inna sprawa- więc konieczny jest ekonomiczny system dopłat, ulg, subwencji, itp. Co najmniej do wysokości 90% tego typu inwestycji. Faktycznie w całości musi być sponsorowana przez rząd, i tak mający problemy z wypłacalnością- ale jesteśmy optymistami. Kolejnym problemem jest czas. Zanim potencjalne drzewa oliwne, czy palmy daktylowe zaczną owocować mija kilka lat. Czyli znów wracamy do potencjalnej polityki państwowej. Koszty odsalania są obłędne, ale sensowne jako długoterminowa polityka. Nawet w proponowanym schemacie na dłuższą metę jedynym zużywalnym elementem jest rura w której zachodzi parowanie i osadzanie kamienia- można to właściwym projektowaniem zminimalizować. Ale nadal pytane brzmi- jak to sensownie zrobić? System dopłat, itd. może działać- do pewnego czasu. Jeśli uruchomi się zasoby i przekona lokalne elity do inwestowana- sprawa wygrana, jeśli nie- porażka. Czyli wszystko zależy od propagandy- jeśli się uda przekonać lokalną klasę wyższą i średnią co do sensowności i stabilności inwestycji w nowe ziemie zasilane odsalaną wodą – to wszystko w porządku, jeśli nie- kraj się zawali. Weźmy paczkę chipsów rękę i zobaczymy...

Czyli- problemem polityki Egiptu nie jest brak zasobów, ale brak państwowej polityki ich wykorzystania i oszczędzania. W tym punkcie zgadzam się z tymi, którzy mówią, że Egipt ma potencjał- tylko nie umie go wykorzystać. Ale- pytanie nadal brzmi- jak wykorzystać ograniczone zasoby- jak skłonić ludzi do poświęcenia tej odrobiny luksusu która posiadają dla potencjalnie szalonego projektu dopłat do zazieleniania pustyni? Ten projekt jest pozbawiony ekonomicznego sensu- to już chyba wykazałem. Politycznie sens jest jasny- zmiana diety, koniec importu i cutting edge technology w zakresie użytkowania pustyń. Pytanie, czy elity Egiptu chcą to zrobić. To jest chyba pytanie bez odpowiedzi, choć moja osobista ocena proamerykańskich wojskowych jest z definicji jak najgorsza. Ale miejmy nadzieję, że się mylę.