Jak zarobić na budowie autostrad i innych takich drobiazgów

Jakiś czas temu wprowadzono, w ramach ochrony podwykonawców przepiękny przepis do kodeksu cywilnego:

art. 6471 

§ 1. W umowie o roboty budowlane, o której mowa w art. 647, zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą), strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców.

§ 2. Do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora. Jeżeli inwestor, w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę na zawarcie umowy.

§ 3. Do zawarcia przez podwykonawcę umowy z dalszym podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora i wykonawcy. Przepis § 2 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

§ 4. Umowy, o których mowa w § 2 i 3, powinny być dokonane w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

§ 5. Zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

Po pierwsze- wskazany artykuł kodeksu, jak łatwo można przeczytać dotyczy umów z podwykonawcami- czyli wykonującymi roboty budowlane. Stąd, po jego wprowadzeniu powstała dokładnie patologiczna praktyka zawierania przez generalnych wykonawców umów o roboty budowlane wyłącznie z własnymi spółkami zależnymi (czy inaczej kontrolowanymi przez te same podmioty). Ci, którzy naprawdę wykonują prace, zawierają z tymi "podwykonawcami" umowy np. o usługi transportowe, których te gwarancje już nie obejmują.

Więc ciekawostka- mamy taki przepis w kodeksie, on jak najbardziej obowiązuje. Generalny wykonawca staje się niewypłacalny. I co? I inwestor musi zapłacić podwykonawcom.

Co oznacza, że w wypadku bankructwa generalnego wykonawcy- dostaje on pieniądze DWA RAZY, które oczywiście wyprowadzić jest dość łatwo. Poza jakimiś wyjątkowymi sytuacjami absolutnie nie wierzę, że konsorcja budujące drogi naprawdę się na tym wykładały.

Za to kto kasy nie dostanie- oczywiście ci wszyscy „usługodawcy transportowi”, „firmy wynajmujące koparki”, itp.

Wiadomo, że większe inwestycje w Polsce się kończą i następnych nie będzie przez lata. Wielkie międzynarodowe firmy nie bardzo mogą sobie pozwolić na takie kontrolowane wyłożenie się- ale mniejsze? Zwłaszcza polskie, czy jakieś egzotyczne? Interes życia.

Zaraz padnie pytanie- dlaczego w takim razie ci faktyczni wykonawcy godzą się na takie warunki? A niby na jakie mają się zgodzić skoro na rynku nikt innych nie oferuje?

A do tego dochodzi jeszcze jeden drobiazg- faktyczna przepaść pomiędzy przedsiębiorstwem, które faktycznie buduje, a takim które zwycięża w przetargach i jest generalnym wykonawcą jest mniej-więcej taka, jak pomiędzy szlachcicem a pańszczyźnianym chłopem. Faktyczni wykonawcy jada na śmiesznych marżach i żadne ubezpieczenie kontraktu, czy coś takiego zwyczajnie nie jest finansowo możliwe. Warunki dyktują duzi i nie ma z tym dyskusji- bo następnej roboty nie będzie. U nikogo....

Oczywiście- taki faktyczny wykonawca musi mieć sprzęt. Zapewne część spłacona, część w leasingu lub na kredyt. Czyli jakiś majątek istnieje- a przy okazji, jak pojawiają się kłopoty z płynnością (a podatki płacić trzeba, więc pojawiają się natychmiast po braku płatności faktury) – to można taką firmę okazyjnie kupić. Oczywiście o ile się wie, jakim majtkiem dysponuje, ile wynosi wartość netto i kiedy będzie miała problemy z płynnością. A kto to wie- oczywiście generalny wykonawca. W końcu sam nie płaci... Interes życia. Ale tylko dla tych, co potrafią wygrać spory przetarg.

I tak to sobie leci. Oczywiście jak zwykle z tego typu pomysłami- nasuwa się pytanie: czy autor nie zdawał sobie sprawy z konsekwencji, czy może w trakcie „obróbki” gdzieś zmieniono przepisy w taki sposób, czy tez wszystko było zgodnie z najlepszymi i najuczciwszymi intencjami, za to wyszło jak zwykle, bo prawnicy w firmach budowlanych też idiotami nie są?