Komputer dla kazdego dziecka

Podobno jakiś piłkarz, ojciec znanej blogerki obiecywał kiedyś w Polsce program laptopów dla uczniów. Relatywnie na szczęście dla uczniów o tym zapomniano. Ponieważ wyszłoby jak zwykle.

A tymczasem w Argentynie taki program jest i sobie działa. Od dłuższego czasu (być może nawet ten pomysł był nieudolną próbą kopiowania), rząd jak dotychczas rozdał chyba ok 2 mln laptopów.

Ale jak zwykle, nie miał on na celu rozdania laptopów i wzięcia łapówek, tylko nieco sensowniejsze działania. Otóż- dla przypomnienia tym mniej zaawansowanym w mapach- Argentyna jest olbrzymim krajem, bardzo rzadko zaludnionym w przeważającej części i przez to bardzo zróżnicowanym. Oprócz w miarę zamożnego i bardzo gęsto zaludnionego Buenos Aires są też wioski oddalone o 100 km od sieci energetycznej. Zaczynając od tych wiosek- od kilku lat trwa program elektryfikacji szkół w takich miejscach- przy użyciu energii odnawialnej, oczywiście- na południu wiatru, w reszcie kraju- słońca. I to wyjaśnia nieco dziwną specyfikację tych laptopów- otóż bateria ma wytrzymywać co najmniej 4 godziny pracy. Zwyczajnie- jeśli dla większości domów jedyną możliwością naładowania tejże baterii jest szkoła- to trochę musi wytrzymać.

W Buenos to oczywiście pełni nieco inną rolę- zasadniczo uniknięcia „wykluczenia komputerowego” przez dzieci z klasy niższej i niższej średniej, gdzie, zwłaszcza z jednej pensji i przy wynajmie mieszkania i z dziećmi, życie jest raczej „na styk” i komputer jest luksusem. Tu krótki off-top: w Argentynie pensje są nieco wyższe, życie nieco tańsze niż w Polsce, ale prawie wszystkie wyroby przemysłowe sporo droższe, więc rodzinę da się utrzymać z jednej zwyczajnej pensji, ale posiadanie przy tym ilości gadżetów, które w Polsce są normą jest nierealne. Stąd państwowy komputer dla dziecka- zawsze to zmiana dla całej rodziny.

Ale te aspekty społeczne to jedna sprawa. Druga jest znacznie ciekawsza- bo pokazuje mechanizm odbudowy przemysłu. Otóż oczywiście rząd jest w związku z tym sporym masowym nabywcą komputerów i oczywiście stawia warunki. Jakąś tam specyfikację techniczną (niezbyt wygórowaną), wspomniany już dość długi czas pracy na bateriach i w miarę niska waga (bo to w końcu dla dzieciaków) i, co najważniejsze- stopień użycia krajowych podzespołów. Stopień użycia- bo importowanych komputerów rząd w ogóle nie kupi, zresztą w Argentynie jest ich bardzo mało. I tak, jak kilka lat temu jeszcze tutejsza produkcja to raczej było składanie zestawów, tak dziś importowane są prawie wyłącznie układy scalone, wyświetlacze i co najwyżej niektóre gotowe podzespoły jak karty graficzne. Nie tylko takie drobiazgi jak obudowy, ale też nieco bardziej skomplikowane- jak płyty główne i baterie (to jest proste- oprócz oczyszczania litu, który też właśnie rozpoczęto robić w kraju) są robione w całości w Argentynie. Ale nacjonalizacja (w sensie „unaradawiania”) dalej postępuje i jakiś czas temu czytałem, że rząd razem z przemysłowcami zlecił opracowywanie schematów układów scalonych- ponieważ ich produkcja i tak odbywa się na zlecenie w fabrykach na Tajwanie, a 3/4 kosztów to opłaty licencyjne- więc lepiej jak zostaną w Argentynie. Zresztą- jak już będzie można decydować gdzie zlecić produkcję- to zapewne powędruje ona do Brazylii, gdzie w przyszłym roku ma być uruchomiona fabryka układów scalonych. Oczywiście, pozycji Intela to nie zagrozi, przynajmniej nie za szybko :), ale mniejsze rzeczy- typu sterowniki sprzętowe, może pamięci, czy dalej karty graficzne- zapewne prędzej czy później zaprzestaną być importowane. Jak na razie oczywiście tutejsze komputery są droższe i gorsze, ale dzięki temu gospodarka jako całość się kręci i Argentyna szybko przestaje być (a właściwie już nie jest) monokulturą sojową, tylko państwem o solidnej i zróżnicowanej gospodarce. Oczywiście eksport takich wyrobów przemysłowych jest dość trudny- ale znów- po to są rządowe misje gospodarcze, aby jednak komuś za granicą te komputery wcisnąć. A taka np. Kuba, podłączona w końcu do Internetu kilka tygodni temu, gdzie rząd trzyma łapę na prawie całej gospodarce, a handlu zagranicznym w szczególności, znacznie chętniej dokona zakupów od sprzedawcy z zaprzyjaźnionego państwa niż od amerykańskiego koncernu. To w porównaniu do rynku USA oczywiście są drobiazgi, ale relatywnie podobne rzeczy się dzieją właściwie w każdym sektorze gospodarki.

Wynikają z tego, jak zwykle, pewne implikacje inwestycyjne- czy rząd, czy argentyńskie firmy, zapłacą bez gadania spore pieniądze za jakiekolwiek rozwojowe technologie. Maszyn, urządzeń przemysłowych i komponentów niezbędnych do produkcji problemy celne też raczej nie dotyczą, ale jednocześnie, próbując sprowadzać rzeczy możliwe do wyprodukowania tutaj, zwłaszcza dobra konsumpcyjne, należy liczyć się z tym, że zgniją na składzie celnym. I tym optymistycznym akcentem można zakończyć tą piękną opowieść jak by to mogło być, gdyby w szkołach był komputer dla każdego dziecka.